Η ζωή πάνω στη Γη είναι αποτέλεσμα ιδανικών συγκυριών τόσο στο μικρόκοσμο όσο και στο μεγάκοσμο.
Τα αστέρια, σαν θερμοπυρηνικοί αντιδραστήρες, ανατροφοδοτούνται από τη δύναμη της βαρύτητάς τους, και καίνε το αρχέγονο υδρογόνο μετατρέποντάς το σε μια τέφρα βαρύτερων στοιχείων. Στη συνέχεια αυτό, γίνεται η πρώτη ύλη για τους πλανήτες γύρω από μια νέα γενεά άστρων (Ήλιων).
Αυτή η τέφρα, είναι ένα βιοχημικό εργαστήριο από το οποίο ξεπήδησε η ζωή σε έναν πλανήτη πριν 3,5 δισεκατομμύρια χρόνια.
Το σύμπαν θα μπορούσε να το πετύχει αυτό, μόνο επειδή οι θεμελιώδεις δυνάμεις που ενορχηστρώνουν τη δημιουργία είναι συντονισμένες με απόλυτη ακρίβεια.
Εάν αυτές οι δυνάμεις (ηλεκτρασθενής, βαρυτική και ισχυρή πυρηνική) ήταν διαφορετικές ακόμη και κατά ελάχιστο βαθμό, τα αστέρια είτε θα έκαιγαν τα καύσιμα τους πάρα πολύ γρήγορα, ή δεν θα είχαν αναφλεγεί καθόλου, ή θα αποτύγχαναν να φτιάξουν τον άνθρακα και τα βαρύτερα στοιχεία από τα οποία εξαρτάται η ζωή, ή θα κατέρρεαν από το βάρος τους αντί να εκραγούν.
Αν λοιπόν κάτι δεν είχε ρυθμιστεί στην εντέλεια, θα αποτύγχαναν τα άστρα να διασκορπίσουν το νερό και τις χημικές ουσίες τις απαραίτητες για τη ζωή σε όλο τον Γαλαξία μας.
Αυτή η αινιγματική κοσμική ακρίβεια, έκανε το Βρετανό αστροφυσικό Fred Hoyle να προτείνει ότι ο Κόσμος μοιάζει με ‘ελεγχόμενη εργασία’.
Αυτό, προέτρεψε στη συνέχεια τον φυσικό Freeman Dyson να πει ότι:
«Από κάποια άποψη, φαίνεται ο κόσμος σαν να ήξερε την έλευση μας.»
Ενώ ο Leonard Susskind αναφέρει ότι:
«Είναι κάτι περισσότερο από ταπεινή τύχη ότι το σύμπαν είναι τόσο προσαρμοσμένο στα ανθρώπινα όντα, και αναρωτιέται: Μπορεί η επιστήμη να εξηγήσει το εξαιρετικό γεγονός, ότι το σύμπαν εμφανίζεται να είναι τόσο άγνωστο, τόσο ανεξήγητο, τόσο θαυμάσιο και τόσο καλά σχεδιασμένο για την ύπαρξή μας;»
Οι κοσμολόγοι λένε αυτό το απίστευτα καλοκουρδισμένο σύμπαν, Ανθρωπική Αρχή. Οι πιστοί το λένε το ‘χέρι του Θεού’.
Οι Αμερικανοί επιστήμονες Peter Ward καθηγητής Γεωλογίας και Donald Brownlee καθηγητής Παλαιοντολογίας και οι δύο στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον στο Σιάτλ, στο βιβλίο τους ‘Rare Earth’, αναφέρουν μια σειρά ‘συμπτώσεων’ που αναλαμβάνουν τη δημιουργία της ζωής στη Γη:
«Κατ’ αρχήν για να αναπτυχθεί η ζωή, χρειάζεται ένα σταθερό αστέρι για πατέρα, ένα αστέρι σαν τον ήλιο, ικανό να παράγει σταθερά αρκετή ποσότητα ενέργειας για δισεκατομμύρια χρόνια.
Τα ζώα, τα είδη των ζώων όπως τα γνωρίζουμε, έχουν ανάγκη από οξυγόνο. Και χρειάστηκαν περίπου δύο δισεκατομμύρια χρόνια για να αναπτυχθεί τόσο οξυγόνο όσο χρειάζονταν όλα τα ζώα πάνω στη γη. Αν η παραγόμενη ενέργεια από τον ήλιο δεν ήταν σταθερή, αν υπήρχαν ξαφνικές μεταβολές σε όλη αυτήν τη μακροχρόνια διαδικασία, θα ήταν ελάχιστες οι πιθανότητες να αναπτυχθεί ζωή πάνω στον πλανήτη μας.
…Εξαιρετικά μεγάλη σημασία έχει επίσης το μέγεθος του Ήλιου. Αν ήταν μεγαλύτερος κατά 30% θα είχε αυτοαναφλεγεί μέσα σε τέσσερα δισεκατομμύρια χρόνια, χρονικό διάστημα εξαιρετικά μικρό για να επιτρέψει σε έξυπνες μορφές ζωής να εξελιχθούν. Αν πάλι ήταν μικρότερος (και υπολογίζεται ότι το 95% των αστεριών είναι μικρότερα από τον Ήλιο) θα υπήρχαν, άλλου είδους προβλήματα.
Για να υπάρξει όμως ζωή, θα πρέπει να συμπέσουν πολλές ακόμη αστρονομικές ευνοϊκές συγκυρίες. Μια από αυτές, είναι και η παρουσία ενός γιγαντιαίου πλανήτη όπως ο Δίας σε απόσταση, ούτε πολύ κοντινή ούτε πολύ μακρινή, ο οποίος θα μπορεί να δρα ως ‘βαρυτική ασπίδα’ ενάντια στις επιθέσεις κομητών και αστεροειδών. Ο Δίας και το βαρυτικό του πεδίο, έχουν επανειλημμένως προστατεύσει τη γη από τέτοιου είδους επιθέσεις.
Εξίσου σημαντική είναι και η παρουσία της Σελήνης. Το μέγεθος της είναι πολύ μεγαλύτερο από αυτό που θα περίμενε κανείς για έναν δορυφόρο του δικού μας πλανήτη. Όμως βοηθά να σταθεροποιείται η κλίση του άξονα της γης κοντά στις 23 μοίρες (στον βαθμό που βρίσκεται σήμερα). Χάρη σε αυτήν τη σταθερή κλίση, διατηρείται σταθερή η θερμοκρασία, στην επιφάνεια της γης: άλλη μια βασική προϋπόθεση για την ανάπτυξη της ζωής. Όμως ακόμη και αυτή η δημιουργία της Σελήνης, φαίνεται να έγινε ακριβώς τη στιγμή εκείνη και με τον τρόπο εκείνο που θα δημιουργούσε την κατάσταση που απολαμβάνουμε εμείς σήμερα.
Οι συμπτώσεις όμως δεν σταματούν εδώ. Ακόμη και η θέση του ηλιακού μας συστήματος στον γαλαξία (ούτε πολύ κοντά στις άκρες που τα αστέρια δεν έχουν αρκετά μέταλλα για να μπορέσουν να δημιουργήσουν πλανήτες, ούτε πολύ κοντά στο κέντρο όπου η ακτινοβολία θα μας σκότωνε όλους) είναι μια ακόμη σύμπτωση που μας επιτρέπει να ζούμε».
Πηγές:
The Guardian
Physics4u